CÓ NÊN BẬT QUẠT THÔNG GIÓ CẢ NGÀY KHÔNG

Ngày đăng: 22/07/2025 08:41 AM

Trong thời đại hiện nay, khi chất lượng không khí ngày càng trở nên đáng lo ngại, quạt thông gió trở thành thiết bị quen thuộc trong nhiều hộ gia đình và không gian làm việc. Nhưng câu hỏi thường đặt ra là: “Có nên bật quạt thông gió cả ngày không?”. Bài viết này sẽ phân tích kỹ lưỡng lợi ích, tác hại, cách sử dụng hợp lý và các câu hỏi thường gặp để giải đáp rõ ràng câu thắc mắc ấy.

1. Quạt thông gió là gì?

1.1 Khái niệm quạt thông gió

Quạt thông gió, hay còn gọi là quạt hút gió, là một thiết bị điện được thiết kế để lưu thông không khí, hút khí cũ và đẩy khí tươi vào trong không gian sống hoặc làm việc. Thiết bị này hoạt động bằng cách tạo ra luồng khí di chuyển, giúp không khí trong phòng không bị tù đọng, bí bách hoặc ô nhiễm.

Khác với quạt điện thông thường chỉ làm mát bề mặt cơ thể, quạt thông gió có nhiệm vụ xử lý không khí tổng thể trong không gian, từ đó giúp cải thiện chất lượng môi trường sống, tăng sự thoải mái và bảo vệ sức khỏe con người.

1.2 Công dụng chính của quạt thông gió công nghiệp

- Giúp lưu thông và làm mới không khí trong phòng: Trong các không gian kín như phòng ngủ, phòng làm việc, nhà vệ sinh hay bếp, không khí rất dễ bị tù đọng do thiếu sự lưu thông. Quạt thông gió giúp hút khí cũ ra ngoài và đưa khí mới vào, từ đó: Cải thiện chất lượng không khí, giảm cảm giác ngột ngạt. Tăng cường lưu thông oxy, hỗ trợ hô hấp dễ dàng hơn. Giảm hàm lượng CO₂, các hợp chất hữu cơ bay hơi (VOC), khói và các chất gây ô nhiễm khác. Việc duy trì sự luân chuyển không khí giúp bạn cảm thấy tỉnh táo, dễ chịu hơn, đặc biệt khi phải làm việc hay sinh hoạt trong thời gian dài ở môi trường kín.

- Hạn chế và loại bỏ mùi hôi, mùi khó chịu: Một trong những công dụng phổ biến nhất của quạt thông gió là khử mùi hiệu quả. Những mùi khó chịu từ: Thức ăn khi nấu nướng, dầu mỡ, gia vị nặng mùi. Mùi ẩm mốc, mùi hôi cơ thể, thuốc lá. Mùi từ nhà vệ sinh, rác thải sinh hoạt…sẽ được hút ra ngoài nhanh chóng nhờ quạt thông gió. Nhờ đó, không gian sống luôn dễ chịu, trong lành và thân thiện hơn.

- Kiểm soát độ ẩm, ngăn ngừa nấm mốc: Độ ẩm cao là nguyên nhân dẫn đến nhiều vấn đề về sức khỏe và công trình: Gây ra mốc tường, bong tróc sơn, hư hại đồ gỗ và các vật dụng nội thất. Là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn, nấm mốc phát triển. Tăng nguy cơ mắc các bệnh về đường hô hấp, dị ứng, hen suyễn. Quạt thông gió hoạt động liên tục sẽ giúp hút hơi ẩm, đặc biệt là sau khi tắm rửa hoặc nấu ăn, từ đó duy trì độ ẩm trong nhà ở mức cân bằng (khoảng 40–60%). Điều này vừa tốt cho sức khỏe, vừa giúp kéo dài tuổi thọ công trình và thiết bị nội thất.

- Hỗ trợ điều hòa nhiệt độ, giảm nóng: Quạt thông gió có khả năng hỗ trợ giảm nhiệt độ trong phòng bằng cách: Hút không khí nóng ra ngoài. Tạo dòng đối lưu giúp không khí mát từ bên ngoài dễ dàng luân chuyển vào trong nhà. Đặc biệt trong những ngày hè nóng bức, khi nhiều thiết bị điện tử hoạt động (như máy tính, tủ lạnh, bếp…), quạt thông gió góp phần làm mát tự nhiên, giảm áp lực cho điều hòa nhiệt độ, từ đó tiết kiệm điện năng và chi phí sử dụng.

2. Ưu nhược điểm của việc bật quạt thông gió cả ngày

2.1 Lợi ích khi bật quạt thông gió cả ngày

Giữ không khí liên tục đổi mới: Không khí trong phòng kín dễ tích tụ nhiều chất gây hại như CO₂, VOCs, khoảng 15 phút không khí trong phòng kín đã bị tái tạo lại bởi lượng oxy mới. Việc bật quạt cả ngày giúp duy trì nồng độ khí ôxi cao và giảm tỉ lệ chất ô nhiễm, đặc biệt giúp tinh thần minh mẫn, giảm mệt mỏi.

Kiểm soát ẩm mốc, nấm mốc hiệu quả: Không khí ẩm là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn và nấm mốc phát triển. Đặc biệt ở những vùng khí hậu ẩm ướt như miền Nam Việt Nam, bật quạt liên tục ngăn ngừa hiện tượng này.

Loại bỏ mùi khó chịu và hơi nước ngay tức thời: Mùi thức ăn, mùi cơ thể, mùi vệ sinh,… nhanh chóng được hút ra ngoài, cải thiện cảm giác dễ chịu khi sinh hoạt trong không gian chung.

2.2 Nhược điểm khi dùng quạt thông gió cả ngày

Tiêu hao điện năng và chi phí vận hành: Mặc dù quạt có công suất thấp hơn điều hòa vài lần, việc dùng lâu dài vẫn tiêu tốn điện.

Tiếng ồn liên tục: Quạt gắn tường hay trần thường tạo tiếng ồn khoảng 35–50 dB. Trong môi trường cần im lặng như ngủ, học hành, hội thảo, quạt liên tục có thể gây khó chịu, ảnh hưởng tới sự tập trung.

Dễ hút bụi, khói xung quanh vào nhà: Nếu môi trường bên ngoài ô nhiễm hoặc nhiều khói bụi, bật quạt có thể hút ngược trở lại. Gây vấn đề đặc biệt trong khu vực ngoại ô, gần đường chính nhiều xe.

Ảnh hưởng đến nhiệt độ, chống lạnh quá mức: Mùa lạnh, bật quạt thông gió toàn thời gian có thể làm giảm nhiệt độ phòng, gây cảm giác rét, nhất là với trẻ nhỏ, người già.

3. Chiến lược bật, tắt quạt thông gió hợp lý

Việc sử dụng quạt thông gió không chỉ đơn giản là bật lên và để đó cả ngày. Nếu dùng không đúng cách, bạn có thể vừa lãng phí điện năng, vừa không tận dụng hết hiệu quả mà thiết bị mang lại. Dưới đây là những chiến lược bật và quản lý quạt thông gió một cách khoa học, tiết kiệm và tối ưu hóa công năng thiết bị.

Sử dụng theo từng thời điểm và khu vực cụ thể:

Không phải mọi không gian đều cần bật quạt thông gió suốt ngày. Việc sử dụng hợp lý dựa vào thời điểm và đặc thù của từng khu vực sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả và tiết kiệm năng lượng.

Phòng bếp

Khi cần bật: Trong quá trình nấu ăn và từ 10 đến 15 phút sau khi kết thúc.

Mục đích: Loại bỏ hơi nước, dầu mỡ, khói và mùi thực phẩm, hạn chế bám mùi lên tường và đồ dùng.

Lưu ý: Kết hợp với máy hút mùi sẽ mang lại hiệu quả tối ưu hơn.

Nhà vệ sinh, phòng tắm

Khi cần bật: Trong và sau khi sử dụng từ 10 đến 20 phút.

Mục đích: Hút ẩm, khử mùi, tránh tích tụ hơi nước gây nấm mốc và ố vàng.

Lưu ý: Có thể gắn thêm công tắc hẹn giờ tự tắt sau thời gian nhất định để không quên tắt quạt.

Phòng ngủ

Khi cần bật: Bật khoảng 30 phút trước khi đi ngủ và thêm 15–20 phút sau khi thức dậy.

Mục đích: Tạo không gian thoáng đãng, tăng oxy và loại bỏ khí tù tích tụ ban đêm.

Lưu ý: Hạn chế bật quạt thông gió suốt đêm để tránh tiếng ồn và gây cảm giác lạnh vào mùa đông.

Phòng làm việc, phòng khách

Khi cần bật: Khi phòng có nhiều người, khi sử dụng máy lạnh hoặc trong thời gian làm việc dài.

Mục đích: Tăng cường lưu thông không khí, giúp tỉnh táo, giảm mệt mỏi, tạo môi trường làm việc hiệu quả.

Lưu ý: Có thể bật theo chu kỳ (mỗi 1–2 giờ bật 15–20 phút).

Kết hợp quạt thông gió với các giải pháp làm mát khác

Kết hợp với máy lạnh (điều hòa): Bật quạt trước khi bật điều hòa để làm mát sơ bộ phòng. Trong lúc dùng điều hòa, có thể bật quạt thông gió nhẹ trong khoảng 10–15 phút/lần để cấp khí tươi. Không nên bật quạt thông gió liên tục khi đang dùng máy lạnh vì sẽ gây thất thoát hơi lạnh ra ngoài.

Kết hợp với máy hút mùi: Dùng trong bếp để loại bỏ mùi nấu nướng hiệu quả. Máy hút mùi xử lý mùi tại chỗ, còn quạt thông gió hỗ trợ thổi khí ra ngoài nhanh hơn.

Kết hợp với máy lọc khí: Quạt thông gió giúp duy trì lưu thông không khí, còn máy lọc làm sạch các bụi mịn, vi khuẩn và vi sinh vật. Sự kết hợp này đặc biệt hiệu quả với gia đình có người lớn tuổi, trẻ nhỏ hoặc người có bệnh lý hô hấp.

Kết hợp mở cửa sổ, khe thoáng: Để không khí lưu thông hiệu quả, quạt thông gió cần có “đầu ra” và “đầu vào”. Mở cửa sổ hoặc các khe thoáng giúp tạo dòng đối lưu tự nhiên, giảm áp lực cho quạt và tăng hiệu quả làm mát, hút khí.

Chọn quạt thông gió đúng thông số và công suất lắp đặt

Cần tính toán số lượng lắp: Công suất quạt cần phù hợp với thể tích phòng. Công thức tính lưu lượng gió cần thiết. Lưu lượng gió (m³/h) = Diện tích phòng (m²) × Chiều cao (m) × Số lần trao đổi không khí/giờ.

Vị trí lắp đặt lý tưởng: Quạt hút nên được đặt ở nơi cao (gần trần nhà) để hút khí nóng, ẩm hiệu quả hơn. Với quạt cấp khí, nên đặt gần sàn hoặc gần cửa sổ, đảm bảo dòng khí đối lưu tốt. Tránh lắp quạt sát nơi có khói bụi ngoài trời hoặc gần đường lớn để tránh hút khí bẩn vào nhà.

Cài đặt chế độ tự động hoặc hẹn giờ

Sử dụng các chế độ thông minh giúp tiết kiệm thời gian và điện năng. Chế độ hẹn giờ (Timer): Cho phép quạt hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định, sau đó tự động tắt. Rất phù hợp với nhà vệ sinh, bếp và phòng ngủ. Cảm biến độ ẩm/mùi: Một số dòng quạt cao cấp tích hợp cảm biến, tự động bật khi độ ẩm vượt ngưỡng (thường >60%) hoặc khi phát hiện mùi lạ. Bộ điều khiển từ xa: Cho phép quản lý quạt dễ dàng mà không cần lại gần công tắc.

Bảo trì và vệ sinh định kỳ

Một chiến lược quản lý hiệu quả không thể thiếu việc bảo trì quạt định kỳ để duy trì hiệu năng và kéo dài tuổi thọ thiết bị:

Vệ sinh cánh quạt và lưới chắn bụi: Ít nhất mỗi 3–6 tháng/lần. Quạt bám bụi nhiều sẽ giảm lưu lượng gió và gây tiếng ồn lớn.
Tra dầu bôi trơn động cơ: Nếu quạt chạy ì hoặc có tiếng rít nhẹ, nên tra dầu chuyên dụng.
Kiểm tra dây điện, công tắc: Đảm bảo an toàn điện, tránh chập cháy.
Thay thế nếu quạt hoạt động yếu: Sau khoảng 5–7 năm sử dụng liên tục, hiệu suất quạt có thể giảm, nên cân nhắc thay mới.

4. Có nên bật quạt thông gió suốt ngày

Đây là câu hỏi phổ biến của rất nhiều gia đình hiện nay, nhất là với những ai sống trong môi trường thành thị chật hẹp, không gian kín, ít cửa sổ. Việc bật quạt thông gió cả ngày có lợi hay có hại? Có nên để hoạt động liên tục 24/7 không? Hãy cùng phân tích các khía cạnh dưới đây để tìm ra câu trả lời phù hợp nhất.

4.1 Bật quạt thông gió suốt ngày

Không gian kín, thiếu thông thoáng, tự nhiên: Được sử dụng trong nhà ống, căn hộ không có cửa sổ mở ra ngoài trời, phòng ngủ không có giếng trời, hoặc nơi có thiết kế khép kín, bít gió. Trong trường hợp này, việc bật quạt thông gió gần như cả ngày sẽ giúp. Cung cấp khí tươi, đẩy khí cũ và CO₂ ra ngoài. Cải thiện khả năng hô hấp, giảm cảm giác ngột ngạt. Hạn chế ẩm mốc và mùi hôi tích tụ lâu ngày.

Khu vực có độ ẩm cao hoặc dễ bốc mùi: Các không gian như phòng tắm không có cửa sổ, nhà vệ sinh nhỏ, nhà bếp kín không thoát mùi tốt. Những nơi này có thể cần bật quạt thường xuyên (từ 10–20 giờ mỗi ngày) để ngăn ngừa: Nấm mốc phát triển. Tường và trần bị thấm nước, xuống cấp. Mùi thức ăn, mùi cơ thể ám lâu ngày gây khó chịu.

Không gian có người sinh hoạt liên tục: Văn phòng nhỏ, phòng học tại nhà, phòng ngủ có người ở liên tục cả ngày. Lượng khí CO₂ tăng nhanh, bụi mịn và vi khuẩn dễ tích tụ nếu không được lưu thông không khí thường xuyên.

4.2 Những rùi ro khi bật quạt liên tục

Tiêu tốn điện năng không cần thiết: Quạt thông gió thường có công suất nhỏ (20–40W), nhưng nếu để liên tục suốt ngày trong thời gian dài, chi phí điện vẫn tăng đáng kể. Đặc biệt, nếu sử dụng cùng lúc nhiều thiết bị khác như điều hòa, máy giặt, tủ lạnh, việc bật quạt liên tục sẽ góp phần làm tăng hóa đơn điện hàng tháng.

Gây lạnh, khô da hoặc cảm lạnh: Vào mùa đông hoặc ban đêm, việc quạt hoạt động liên tục có thể gây lạnh không khí trong phòng, đặc biệt nếu là quạt cấp khí ngoài trời. Những người có cơ địa nhạy cảm, người già hoặc trẻ nhỏ dễ bị ảnh hưởng sức khỏe do không khí lạnh, hanh khô kéo dài.

Ảnh hưởng tuổi thọ thiết bị: Việc hoạt động không nghỉ dễ làm giảm tuổi thọ động cơ. Một số dòng quạt thông gió không được thiết kế để chạy liên tục 24/24 nên có thể xảy ra hiện tượng quá nhiệt, nóng mô-tơ, giảm hiệu suất.

Tăng tiếng ồn gây khó chịu: Một số loại quạt, nhất là quạt gắn tường giá rẻ hoặc công suất lớn, khi hoạt động lâu dễ phát ra tiếng ồn. Tiếng ù nhẹ kéo dài có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ, khả năng tập trung khi làm việc hoặc học tập.

4.3 Vậy có nên bật quạt thông gió cả ngày hay không

Câu trả lời là: Không nên bật quạt thông gió suốt ngày một cách liên tục 24/24, mà nên bật có kiểm soát, tùy thuộc vào mục đích sử dụng, loại không gian và điều kiện thời tiết.

Chỉ nên bật quạt khi: Nhà ở quá kín, không có cửa sổ hoặc giếng trời. Có mùi ẩm mốc, mùi thức ăn hoặc độ ẩm cao liên tục. Người trong phòng sinh hoạt cả ngày, cần không khí mới thường xuyên. Dùng quạt chất lượng cao, tiết kiệm điện và có bộ điều khiển thông minh (cảm biến mùi, độ ẩm).

Không nên bật khi: Phòng có thể mở cửa sổ để thông gió tự nhiên. Vắng người trong phần lớn thời gian trong ngày. Thời tiết lạnh, độ ẩm thấp, không có nhu cầu cấp khí liên tục. Quạt phát ra tiếng ồn hoặc đang xuống cấp.

4.4 Giải pháp xử lý việc có nên bật quạt thông gió cả ngày không

Thay vì bật cả ngày, bạn có thể áp dụng các giải pháp bật theo chu kỳ, giúp tiết kiệm điện mà vẫn đảm bảo không khí lưu thông.

Hẹn giờ tắt/ mở: Bật quạt mỗi 2–3 giờ một lần, kéo dài 15–30 phút mỗi lần. Áp dụng cho phòng ngủ, phòng làm việc, phòng kín có điều hòa.

Sử dụng cảm biến tự động: Các loại quạt hiện đại tích hợp cảm biến độ ẩm hoặc mùi. Quạt sẽ tự bật khi cần và tắt khi điều kiện ổn định.

5. Kết luận

Không nên bật quạt thông gió cả ngày một cách liên tục. Thay vào đó, hãy sử dụng có kiểm soát – theo nhu cầu, từng khu vực và thời điểm – để vừa đảm bảo lưu thông không khí, vừa tiết kiệm điện và bảo vệ thiết bị. Dùng đúng cách sẽ giúp không gian luôn thoáng sạch, an toàn cho sức khỏe.

CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ MAXFAN VIỆT NAM